ANGINA PECTORIS
I20 : Angina pectoris
Eshte nje diskomfort i gjoksit qe shkaktohet nga iskemia e miokardit.
Ajo klasifikohet:
1.Angina pectoris e qenderushme
2.Angina pectoris e paqendrusheme
3.Angina pric mental
4.Sindroni X
ANGINA PECTORIS E QENDERUSHME
FIZPATOLOGJIA
Shkaktohet si rezultat i ishemise se miokardit qe vjen nga mosperputhja e kerkeses se miokardit per oksigjen dhe ofertes.
KLINIKA
Angina tipike karakterizohet nga :
1.lokalizimi--nga mandibula ne epigaster
2.kohezgjatja--deri ne 19 min.
3.menyra e ardhjes se dhimbjes--ne efort ose qetesi
4.ndalimi i dhimbjes--pushonduke ndaluar punen me trinitrine.
5.karakteri i dhimbjes--vjen shpejt iken shpejt.
Angina atipike
Eshte ajo angine kur shfaqen 2 ose 3 nga shenjat e mesiperme.
Klasifikimi i angines pectoris te qendrueshme sipas simptomave
1.shfaqet vetem pas eforteve te tepruara
2.shfaqet ne ecje ose ngjitje shkalles me shpejtesi.Personi ecen mbi 200 m dhe te ngjitet nje kat pa shqetesime.
3.kufizim i theksuar i aktivitetit fizik.Angina shfaqet ne ecje me pak se 200m dhe ngjitje me pak se 1 kat.
4.angina mund te shfaqet edhe ne qetesi.
Te dhenat laboratorike--
EKG e qetesis eshe normale
Prova ushtrimore ben regjistrimin e EKG ne efort.
HOLTER--sherben per matjen e EKG se pacientit gjate 24h regjistron episode ishemike
EKO--tregon funksionin e VM.Efikasitet me te larte ka EKO gjate stresit.
Koronarografia--eshte examinim me i rendesishem.Indikacionet
1.angor i qendrueshem kronik kur personi ka kaluar infarkt.
2.Te semuret me angine te qenderusheme qe ju ka dale pozitiv prova ushtrimore.
3.Te semuret me aritmi ventrikulare,pas bypas etj.
MJEKIMI I ANGINES PECTORIS TE QENDRUESHME
Eshte dy llojesh:
1.Duke mos perdor medikamente si:
a.lenja e duhanit
b.ushqyrja e shendeteshme
c.Aktivitet fizik
2.Perdorimi i medikamenteve
a.Antihipertenzivet--ACE inhibitor (Enalapril)
Diuretike (Lasix)
b.Hipolipiemiotiket--Statina (simuastatina) ulin kolesterolin
Fibratet ulin trigliceridet dhe me pas kolesterolin (klor fibrati)
c.Antiagregantet--Aspirina
d.Antiishemiket--Nitratet
B-bllokues
ca-bllokues
e.Estrogjenet--eshte vene re se ne gra para menopauzes ka HDL te larte dhe LDL te ulta se burrat e te njejtes moshe.Ketu mendohet se luajne rol estrogjenet.
MJEKIMI invaziv
Hapje me balone,me stente,bypastet.
ANGINA PECTORIS E PAQENDRUSHEME
Eshte nje dhimbje e fort e cila shkaktohet nga nderlikimi i pllakes ateroskleroze.
FISPATOLOGJIA
Prishja e ekujlibrit kerkese oferte per oksigjen.
Faktoret qe shkaktojne anginen e paqendrusheme veprojne mbi pllaken aterosklerotike duke ulur lumenin e a.koronare.
Faktoret qe ngushtojne lumenin jane:
1.Ruptura e pllakes aterosklerotike
2.Agregim trombocitar
3.Formim i trombit
4.Vazokonstruksion koronar
KLINIKA
Ankesa kryesore eshte diskomforti i gjoksit,mund te filloje ne menyre te papritur ne qetesi ose ne efort.Trinitrina nuk e qeteson pos vetem e lehteson dhimbjen.Shenjat shoqeruse te angines jane:Dispne,te vjella,nauze etj.
TE DHENAT LABORATORIKE
EKG-mund te jete normale.EKG behet per te perjashtuar infarktin akut te miokardit.Diagnoza diferenciale midis infarktit akut te miokardit pa ngritje te ST dhe angines se pa qendrueshme behet duke matur bioshenuesit kardiak qe jane KREATIN KINAZA,TROPONINAT.
Pasi ne kete rast EKG eshte e njejte perseritja e EKG ne intervale te shkurtra ndimon per te identifikuar te semuret qe kane avancim te ishemise ose infarkt.
Vleresimi i enzimave kardiake--gjate IAK eshe vene re nje rritje ne gjak te enzimave kardiake ku me kryesoret jane:
A.Kreatin-kinaza MB--niveli isaj rritet shume shpejte qe ne diten e pare te infarktit po rikthehet ne norme brenda 2-3 dite.Prandaj eshte veshtire te kapet.
B.Tropaminat--jane me te rendesishmet pasi ato rriten me ngadal po qe qendrojne ne gjake per 10 dite kane vlere jo vetem per diagnoz po edhe per prognoz.
KORONAROGRAFIA
EkO--ndimon per te vleresuar funksionin e VM.Objekti kryesor i EKO-s eshte identifikimi i disfunksionit te VM i cili flet per ishemi te theksuar.
Prova ushtrimore.
Nderlikimet e angines pectoris te paqendrushme
1.IAM
2.Shkok kardiogjen
3.Edeme pulmunare
4.Aritmi Ventrikulare
MJEKIMI
Mjekimi kalon neper dy faza:
1.Faza para spitalore--ka te beje me perdorimin antitrombolitikeve (aspirine),qetesimi i dhimbjes (trinitrine),nqs pas 3 trinitrinash te marra cdo 5min pas tjetres dhimbja nuk eshte qetesuar duhet te vjen ne urgjence per ti bere morfine.Ne urgjence behet EKG dhe bioshenusit.
2.Faza spitalore--pas vendosjes se diagnozes fillon mjekimi me:
a.Antiagregante (aspirine dhe me intolerance te saj klopitogel)
b.antikooagolant(heparina e cila nxit anti trombinen 3 dhe frenon faktoret 10 dhe 11.Froxiparina frenon faktorin ka me pak efekte anesore.
c.antiishemiket (beta bllokues atenolol,ca-bllokues verapamil,nitratet)
d.rivaskularizim--bypas,balon ose stente.
ANGINA PRINZ METAL
ESHTE NJE DISKOMFORT I GJOKSIT QE SHKAKTOHET SI REZULTAT I ULJES SE OFERTES PER OKSIGJEN SI PASOJE E SPAZMES SE KORONAREVE.
NE EKG PARAQITET ME RRITJE TE SEGMENTIT ST I CILI RIKTHEHET NE NORME PAS 10-15 MIN NE NDRYSHIM NGA IAM ME NGJITJE NE ST
MJEKIMI--CA-BLLOKUES,NITRATE.
Eshte nje diskomfort i gjoksit qe shkaktohet nga iskemia e miokardit.
Ajo klasifikohet:
1.Angina pectoris e qenderushme
2.Angina pectoris e paqendrusheme
3.Angina pric mental
4.Sindroni X
ANGINA PECTORIS E QENDERUSHME
FIZPATOLOGJIA
Shkaktohet si rezultat i ishemise se miokardit qe vjen nga mosperputhja e kerkeses se miokardit per oksigjen dhe ofertes.
KLINIKA
Angina tipike karakterizohet nga :
1.lokalizimi--nga mandibula ne epigaster
2.kohezgjatja--deri ne 19 min.
3.menyra e ardhjes se dhimbjes--ne efort ose qetesi
4.ndalimi i dhimbjes--pushonduke ndaluar punen me trinitrine.
5.karakteri i dhimbjes--vjen shpejt iken shpejt.
Angina atipike
Eshte ajo angine kur shfaqen 2 ose 3 nga shenjat e mesiperme.
Klasifikimi i angines pectoris te qendrueshme sipas simptomave
1.shfaqet vetem pas eforteve te tepruara
2.shfaqet ne ecje ose ngjitje shkalles me shpejtesi.Personi ecen mbi 200 m dhe te ngjitet nje kat pa shqetesime.
3.kufizim i theksuar i aktivitetit fizik.Angina shfaqet ne ecje me pak se 200m dhe ngjitje me pak se 1 kat.
4.angina mund te shfaqet edhe ne qetesi.
Te dhenat laboratorike--
EKG e qetesis eshe normale
Prova ushtrimore ben regjistrimin e EKG ne efort.
HOLTER--sherben per matjen e EKG se pacientit gjate 24h regjistron episode ishemike
EKO--tregon funksionin e VM.Efikasitet me te larte ka EKO gjate stresit.
Koronarografia--eshte examinim me i rendesishem.Indikacionet
1.angor i qendrueshem kronik kur personi ka kaluar infarkt.
2.Te semuret me angine te qenderusheme qe ju ka dale pozitiv prova ushtrimore.
3.Te semuret me aritmi ventrikulare,pas bypas etj.
MJEKIMI I ANGINES PECTORIS TE QENDRUESHME
Eshte dy llojesh:
1.Duke mos perdor medikamente si:
a.lenja e duhanit
b.ushqyrja e shendeteshme
c.Aktivitet fizik
2.Perdorimi i medikamenteve
a.Antihipertenzivet--ACE inhibitor (Enalapril)
Diuretike (Lasix)
b.Hipolipiemiotiket--Statina (simuastatina) ulin kolesterolin
Fibratet ulin trigliceridet dhe me pas kolesterolin (klor fibrati)
c.Antiagregantet--Aspirina
d.Antiishemiket--Nitratet
B-bllokues
ca-bllokues
e.Estrogjenet--eshte vene re se ne gra para menopauzes ka HDL te larte dhe LDL te ulta se burrat e te njejtes moshe.Ketu mendohet se luajne rol estrogjenet.
MJEKIMI invaziv
Hapje me balone,me stente,bypastet.
ANGINA PECTORIS E PAQENDRUSHEME
Eshte nje dhimbje e fort e cila shkaktohet nga nderlikimi i pllakes ateroskleroze.
FISPATOLOGJIA
Prishja e ekujlibrit kerkese oferte per oksigjen.
Faktoret qe shkaktojne anginen e paqendrusheme veprojne mbi pllaken aterosklerotike duke ulur lumenin e a.koronare.
Faktoret qe ngushtojne lumenin jane:
1.Ruptura e pllakes aterosklerotike
2.Agregim trombocitar
3.Formim i trombit
4.Vazokonstruksion koronar
KLINIKA
Ankesa kryesore eshte diskomforti i gjoksit,mund te filloje ne menyre te papritur ne qetesi ose ne efort.Trinitrina nuk e qeteson pos vetem e lehteson dhimbjen.Shenjat shoqeruse te angines jane:Dispne,te vjella,nauze etj.
TE DHENAT LABORATORIKE
EKG-mund te jete normale.EKG behet per te perjashtuar infarktin akut te miokardit.Diagnoza diferenciale midis infarktit akut te miokardit pa ngritje te ST dhe angines se pa qendrueshme behet duke matur bioshenuesit kardiak qe jane KREATIN KINAZA,TROPONINAT.
Pasi ne kete rast EKG eshte e njejte perseritja e EKG ne intervale te shkurtra ndimon per te identifikuar te semuret qe kane avancim te ishemise ose infarkt.
Vleresimi i enzimave kardiake--gjate IAK eshe vene re nje rritje ne gjak te enzimave kardiake ku me kryesoret jane:
A.Kreatin-kinaza MB--niveli isaj rritet shume shpejte qe ne diten e pare te infarktit po rikthehet ne norme brenda 2-3 dite.Prandaj eshte veshtire te kapet.
B.Tropaminat--jane me te rendesishmet pasi ato rriten me ngadal po qe qendrojne ne gjake per 10 dite kane vlere jo vetem per diagnoz po edhe per prognoz.
KORONAROGRAFIA
EkO--ndimon per te vleresuar funksionin e VM.Objekti kryesor i EKO-s eshte identifikimi i disfunksionit te VM i cili flet per ishemi te theksuar.
Prova ushtrimore.
Nderlikimet e angines pectoris te paqendrushme
1.IAM
2.Shkok kardiogjen
3.Edeme pulmunare
4.Aritmi Ventrikulare
MJEKIMI
Mjekimi kalon neper dy faza:
1.Faza para spitalore--ka te beje me perdorimin antitrombolitikeve (aspirine),qetesimi i dhimbjes (trinitrine),nqs pas 3 trinitrinash te marra cdo 5min pas tjetres dhimbja nuk eshte qetesuar duhet te vjen ne urgjence per ti bere morfine.Ne urgjence behet EKG dhe bioshenusit.
2.Faza spitalore--pas vendosjes se diagnozes fillon mjekimi me:
a.Antiagregante (aspirine dhe me intolerance te saj klopitogel)
b.antikooagolant(heparina e cila nxit anti trombinen 3 dhe frenon faktoret 10 dhe 11.Froxiparina frenon faktorin ka me pak efekte anesore.
c.antiishemiket (beta bllokues atenolol,ca-bllokues verapamil,nitratet)
d.rivaskularizim--bypas,balon ose stente.
ANGINA PRINZ METAL
ESHTE NJE DISKOMFORT I GJOKSIT QE SHKAKTOHET SI REZULTAT I ULJES SE OFERTES PER OKSIGJEN SI PASOJE E SPAZMES SE KORONAREVE.
NE EKG PARAQITET ME RRITJE TE SEGMENTIT ST I CILI RIKTHEHET NE NORME PAS 10-15 MIN NE NDRYSHIM NGA IAM ME NGJITJE NE ST
MJEKIMI--CA-BLLOKUES,NITRATE.